Maak een einde aan belastingparadijzen in de EU! Verwijder vetorechten over belastingzaken uit de Verdragen

Waarom is dit belangrijk?

Regeringen in de Europese Unie moeten massaal investeren in de transitie naar een duurzame omgeving, in de verbetering van openbare diensten (scholen, sociale voorzieningen, ziekenhuizen, justitie) en in het onderhoud van openbare infrastructuur (spoorwegen, openbaar vervoer, plattelandswegen, bruggen).

Ze hebben er het geld niet voor.

Geld is er genoeg: We zijn collectief nog nooit zo rijk geweest als nu. Maar dat geld is geconcentreerd in de zakken van de ultrarijken en multinationals die hun belastingplicht ontduiken en hun bezittingen verbergen in belastingparadijzen, ook in de Europese Unie.

Dit zou kunnen veranderen als de Europese Unie de bevoegdheid had om minimumbelastingniveaus en uniforme belastinggrondslagen vast te stellen. Maar de huidige regels bepalen dat fiscale aangelegenheden worden beslist door unanimiteit van de lidstaten. De belastingparadijzen in de EU hebben dus een vetorecht en er verandert niets. Sterker nog, bij gebrek aan slagvaardigheid in het stellen van gezamenlijke minimumnormen, beginnen de EU-lidstaten aan een zelfvernietigende race naar steeds lagere belastingtarieven voor de rijken en voor bedrijven.

Het verslag van de Commissie constitutionele zaken (AFCO) van het Europees Parlement over wijzigingen van de EU-Verdragen werd voorgesteld door 5 rapporteurs die een breed politiek spectrum (conservatieven, sociaaldemocraten, liberalen, groenen, uiterst links) vertegenwoordigen. Het verslag bevat een voorstel tot afschaffing van het vetorecht van lidstaten in belasting- en belastingzaken (amendement 130), wat en revolutie zou betekenen in Europese besluitvorming. Het zou het namelijk mogelijk maken bindende afspraken te maken over:

• EU-brede minimumbelastingtarieven op vermogen, erfenissen of inkomsten;
• EU-wijde minimumtarieven voor vennootschapsbelasting;
• "Eenheidsbelasting op EU-niveau = bedrijven worden belast in de lidstaten waar ze actief zijn, niet in de belastingparadijzen waar ze hun winsten naartoe overbrengen.

Het vetorecht van de lidstaten op fiscaal gebied moet worden afgeschaft.

De volgende stap is de instelling van een Conventie voor de hervorming van de Verdragen. Het besluit over de bijeenroeping van deze Conventie zal worden genomen tijdens de volgende Europese Raad (waar de staatshoofden en regeringsleiders bijeenkomen), bij gewone meerderheid, op 14 en 15 december 2023. Klimaat, milieu en sociale rechtvaardigheid kunnen niet wachten. Het moment om te beslissen is nu, tijdens de Europese Raad van december 2023, met een Conventie in april 2024.

(CosmoPolitical Cooperative SCE is een pan-Europese coöperatie voor radicale transformatie naar sociale rechtvaardigheid, duurzaamheid en democratie)

#####

Aanvullende informatie over het verslag van de Commissie AFCO van het Europees Parlement over wijzigingen van de EU-Verdragen

De door de Commissie AFCO van het Europees Parlement voorgestelde wijziging van de Europese Verdragen om het vetorecht van lidstaten in fiscale en belastingzaken af te schaffen, is de volgende:

Amendement 130 op artikel 113 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie

Naast de afschaffing van de unanimiteitsstemming in belastingzaken bestrijken de voorstellen van de Commissie AFCO van het Europees Parlement een breed spectrum van verbeteringen aan de democratische werking van de EU en aan haar milieu- en klimaatbeleid:

• een volwaardig recht van wetgevingsinitiatief voor het Parlement en een volledige beslissingsbevoegdheid over de langetermijnbegroting van de EU;
• nieuwe regels voor de Commissie: beperking van de omvang tot 15 commissarissen (in plaats van 27), de voorzitter wordt gekozen door het Parlement, de gekozen voorzitter van de Commissie kan de andere commissarissen kiezen op basis van politieke voorkeuren (met het oog op geografisch en demografisch evenwicht);
• aanzienlijk grotere (en noodzakelijke) transparantie in de Raad van de Europese Unie (waarin vertegenwoordigers van de lidstaten zitting hebben) door de standpunten van de EU-lidstaten over wetgevingskwesties te publiceren;
• meer bevoegdheden voor de EU:
  • klimaat en biodiversiteit;
  • volksgezondheid, civiele bescherming, industrie en onderwijs;
  • energie, buitenlandse zaken, externe veiligheid en defensie, buitengrenzenbeleid en grensoverschrijdende infrastructuur.

De voorstellen van het Parlement zijn de vertaling, in juridische taal, van de voorstellen van de Conferentie over de toekomst van Europa, een unieke oefening van participerende democratie op de schaal van de Europese Unie in de jaren 2021 - 2022, waarbij 800 willekeurig gekozen burgers bijeenkwamen om voorstellen voor een hervorming van de Europese Unie op te stellen, te wijzigen en aan te nemen.

Aanvullende informatie over het verslag dat is aangenomen door de plenaire vergadering van het Europees Parlement

Op 22 november 2023 heeft de plenaire vergadering van het Europees Parlement dit verslag van de Commissie constitutionele zaken geamendeerd en een veel zwakker document aangenomen, waarin met name alle verwijzingen naar de afschaffing van vetorechten door lidstaten in fiscale en belastingzaken zijn geschrapt.

Aanvullende informatie over een recente mislukte poging om belastingontwijking door bedrijven op EU-niveau te voorkomen

In 2016 stelde de Commissie een reeks regels voor die moesten leiden tot een eenheidsbelasting op EU-niveau: de gemeenschappelijke geconsolideerde heffingsgrondslag voor de vennootschapsbelasting en de gemeenschappelijke geconsolideerde heffingsgrondslag voor de vennootschapsbelasting. De EU-Raad slaagde er tot 2021 niet in om tot een unaniem akkoord te komen, zodat de Commissie haar voorstel introk en in september 2023 een veel zwakker "Business in Europe: Kader voor Inkomstenbelasting (BEFIT)" voorgesteld.

Foto's van Arif Kemal Köroğlu en Nataliya Vaitkevich.